پویایی هویتی غربت ها «مطالعه ی اتنوگرافیک هادوری در چهارراه های تهران»

زنان و کودکانی که روزانه در چهارراه های تهران به گدایی مشغول اند و شهروندان آن ها را تحت عنوان کولی می شناسند، گروهی هستند که جامعه ی اکثریتی همیشه آن ها را به حاشیه رانده و در پوشش آسیب محصور نگاه داشته اند . این مطالعه برای اولین بار با رویکردی اتنوگرافیک، توصیفی و تفسیری به شناخت گروهی از این افراد، که غربت یا غربتی نام دارند، پرداخته است. به دلیل نوع زیست و جابه جایی این گروه، ابتدا مطالعه را با خوانشی مورفولوژیک آغاز کردیم و طی آن، با شناخت بیشتر نظام اقتصادی و تقسیم اجتماعی وظایف، به اهمیت بده بستان های این گروه با گروه های مجاور پی بردیم. سپس طبق نظریه ی «مرزهای قومی» فردریک بارت، کنش های متقابل آنها مورد توجه قرار گرفت و هادوری یا گدایی با سماجت (لغت نامه دهخدا) سرچهارراه، به عنوان نمود یکی از اصلی ترین شیوه های این نوع بده بستان ها به طور عمقی مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفت. یکی از مهم ترین یافته ها، روشن شدن عملکرد هادوری در برساختن هویت گروهی هر کودک غربت بود. هادوری فعالیتی روزمره است که هر کودک غربت به سان آیین گذاری برای ورود به دسته بندی بزرگسالان از آن عبور می کند. تحلیل ریزبینانه و توصیفات چندلایه ای از هادوری، دید ما را به نوعی خوانش دراماتیک (به سبک ویکتور ترنر) از این رویداد شهری گشود. روزانه، هادوری در چهارراه به نمایش گذاشته می شود و تولید درام اجتماعی می کند. از خلل این نمایش، چارچوب فرهنگی و نمادهای زیرساختی هادوری، که لازمه ی برقراری ارتباط بین غربت و رهگذر شهری است، نمایان می شوند. با شکافتن ساختار اقتصادی و کنش های متقابل کنش گران این پدیده، خواهیم دید که فرایند هادوری و تلاش های خودکنش گر در وفق دادن ساختار آن با جامعه ی اکثریتی، در برساخت هویت گروهی نوجوان غربت، در تقابل با هویت «دیگری»، نقش اساسی دارد. با توجه به این مهم که روابط این گروه با همسایگانش، نه صرفا اقتصادی است و نه سیاسی، بلکه عمدتاً فرهنگی است، خواهیم دید که در ساختار اجتماعی غربت، عملکرد فرهنگی هادوری به عنوان آیین گذار، از عملکرد اقتصادی آن به مراتب اساسی تر است. به عنوان یک پارادایم جامعه شناختی، این مطالعه پیشنهاد می کند تا گروه غربت در کنش های متقابلش با گروه های مجاور مورد مطالعه قرار گیرد و از انزوای اجتماعی و آکادمیک خارج شود. نمایان کردن تضادهای فرهنگی از طریق تحلیل هادوری به ما نشان می دهد غربت ها نه تنها غریبه نیستند، بلکه از دورن نظام ارزشی و فرهنگی جامعه ی اکثریتی می جوشند.